BPD

Een draagtijd van een baby is veertig weken. Als een baby te vroeg geboren wordt, zijn de longen nog niet helemaal ontwikkeld waardoor ze niet goed werken. Het kindje heeft dan hulp nodig bij het ademhalen en krijgt daarom zuurstof. Door die hulp kunnen de longen beschadigen. We spreken van bronchopulmonale dysplasie (BPD) als de baby nog extra zuurstof nodig heeft in wat anders week 36 van de zwangerschap zou zijn geweest.

Te weinig longblaasjes

De ontwikkeling van de longen begint al vanaf week 4 in de zwangerschap. Vanaf week 26 ontstaan de eerste grove longblaasjes. Vanaf week 32 ontstaan de uiteindelijke longblaasjes. Pas na 34 à 35 weken zijn de longen van een ongeboren kind af.

Hoe verder de zwangerschap is, hoe verder de longen zijn ontwikkeld. Bij baby’s die voor week 32 worden geboren hebben de longen te weinig echte longblaasjes. Hun longen zijn te klein en ze kunnen niet genoeg zuurstof opnemen. Baby’s die voor week 28 worden geboren, maken bovendien te weinig van het stofje surfactant aan. Hierdoor blijven de longblaasjes niet open staan, maar klappen ze dicht.

Soorten BPD

Er zijn twee vormen van BPD: 

• Klassieke BPD: bij deze vorm van BPD zijn de longen beschadigd. Er is littekenweefsel ontstaan als gevolg van de hulp bij het ademen. Dit gebeurt vooral als de baby lange tijd zuurstof nodig heeft gehad onder een hoge druk. Deze klassieke vorm van BPD ontstaat gelukkig steeds minder. De technieken voor het ondersteunen van de ademhaling zijn verbeterd. En er bestaat nu kunstmatige surfactant. Dat wordt via een spuitje toegediend. Dit zorgt ervoor dat de longblaasjes open blijven.
• Nieuwe BPD: bij nieuwe BPD is het probleem vooral de onderontwikkeling van de longen. De longen zijn hierdoor kwetsbaar. Ze hebben minder en grotere longblaasjes dan normaal. De longen zijn minder goed doorbloed. Daardoor is het voor de baby moeilijk om zuurstof op te nemen.

De ernst van bronchopulmonale dysplasie (BPD) verschilt. Jaarlijks worden er tussen de 300 en 400 baby’s met BPD geboren, waarvan ongeveer de helft een ernstige vorm heeft.

Diagnose

Als een te vroeg geboren baby moeilijk ademt, maakt de neonatoloog een röntgenfoto van de longen. Een neonatoloog is een kinderarts voor te vroeg geborenen. Als een baby BPD heeft, ziet de neonatoloog op de foto delen van de longen die te weinig lucht bevatten. Ook kan hij delen van de longen zien die door beschadiging te veel zijn opgerekt. 

Vaak wordt de diagnose BPD al gesteld op jonge leeftijd, maar soms krijgen mensen pas klachten op volwassen leeftijd. Het kan lang duren voordat patiënten de diagnose BPD krijgen, omdat bij volwassen patiënten de link met vroeggeboorte niet altijd wordt gelegd.

In het Erasmus MC in Rotterdam is een speciaal centrum voor volwassenen met een longaandoening door vroeggeboorte. Hier kunnen onder andere volwassenen met BPD terecht voor diagnose, controles en behandeling.  

Oorzaken

Hoe BPD ontstaat is niet helemaal duidelijk. De hulp bij het ademen speelt een belangrijke rol. Vrouwen die wat ouder zijn of roken tijdens de zwangerschap, hebben een grotere kans dat de baby te vroeg geboren wordt. Daardoor hebben deze kinderen een groter risico op BPD. Ook meerlingen worden soms te vroeg geboren. Bij sommige families komt BPD relatief vaker voor, wat zou kunnen betekenen dat genen een rol spelen.