Wereld COPD-dag: vroegtijdige opsporing is van levensbelang

Diagnose COPD: 'Het voelde alsof ik van tien hoog naar beneden viel'

COPD is een ongeneeslijke ziekte waarbij de longen onherstelbaar zijn beschadigd. Uit onderzoek van de Nivel Longmonitor 2024* blijkt dat mensen gemiddeld al vijf jaar rondlopen met longklachten vóórdat ze de diagnose COPD krijgen. Chasmaine (53) is één van hen: 'Al vanaf 2014 had ik regelmatig longontstekingen en hoestte veel slijm op. Maar ik ben er niet het type naar om me ziek te melden, ik moest voor mijn gezin zorgen.'  

Toen de diagnose COPD vier jaar later werd gesteld, kwam dat als een klap. 'Het voelde alsof ik van tien hoog naar beneden viel.' Inmiddels heeft ze zichzelf meer in acht genomen. 'Mijn gezondheid staat nu voorop. Ik heb geleerd om mijn grenzen te respecteren, maar het blijft moeilijk. COPD is een sluipmoordenaar. Je ziet het niet aan de buitenkant, maar je voelt het elke dag.' Lees het hele verhaal van Chasmaine. 

Hoge maatschappelijke kosten en sterfte door COPD 

De impact van COPD op de gezondheidszorg is enorm. Wereldwijd is COPD inmiddels de vierde meest voorkomende doodsoorzaak. In Nederland is COPD verantwoordelijk voor een relatief hoog aandeel (6,3 procent) van alle sterfgevallen. Dit blijkt uit de COPD Index, recent ontwikkeld door het Copenhagen Institute for Future Studies. De Nederlandse zorgkosten voor COPD bedragen ruim 753 miljoen euro per jaar, wat volgens de COPD Index neerkomt op een geschatte 1.877 dollar (1.738 euro) per persoon per jaar tussen 2020 en 2050. Nederland heeft in 2050 het grootste aandeel mensen met COPD in Europa.  

Vroegtijdige opsporing is cruciaal 

De hoge maatschappelijke kosten en sterfte door COPD onderstrepen hoe essentieel het is om de ziekte vroegtijdig op te sporen. 'De cijfers laten zien dat er nog altijd veel winst te behalen valt in de vroege diagnose en behandeling van de ziekte. Als COPD niet op tijd wordt ontdekt, komen mensen vaker in het ziekenhuis terecht, is er een grotere kans op sterfte en gaat hun kwaliteit van leven flink achteruit', zegt Károly Illy.  

'COPD zie je niet aan de buitenkant, maar je voelt het elke dag'

Veel mensen schrijven hun klachten toe aan roken of denken dat het “erbij hoort,” waardoor zij niet tijdig hulp zoeken. Uit de gegevens van de Nivel Longmonitor 2024* blijkt dat 78 procent van de mensen met COPD een matige tot ernstige ziektelast ervaart. Ze hebben last van ernstige benauwdheid, kortademigheid en weinig energie. Dagelijkse activiteiten zoals traplopen, boodschappen doen en zelfs aankleden kunnen dan lastig zijn.  

Het is daarom van groot belang dat mensen met longklachten niet te lang wachten om hulp te zoeken. Károly Illy benadrukt: 'Veranderingen in je leefstijl hebben een grote impact op de voortgang van COPD. Hoe eerder je weet dat je COPD hebt, hoe eerder je behandeling kan worden gestart. Dat betekent dat je sneller kunt beginnen met medicatie, dagelijks bewegen en bijvoorbeeld kunt stoppen met roken. Dit levert niet alleen extra levensjaren op, maar ook een betere kwaliteit van leven.' 

COPD in cijfers:

• Jaarlijks belanden zo’n 26.000 mensen met COPD in het ziekenhuis vanwege een longaanval.   
• In Nederland bedragen de zorgkosten voor COPD ruim 753 miljoen euro per jaar.
• In de top 10 van ziekten met de grootste ziektelast neemt COPD de tweede plaats in. 
• COPD is momenteel de vierde meest voorkomende doodsoorzaak wereldwijd.   
• COPD is één van de meest voorkomende niet te genezen longziekten. 
• Volgens de Nivel Longmonitor 2024* heeft 78% van de mensen met COPD een matige tot ernstige ziektelast. Zij ervaren vaak ernstige benauwdheid, kortademigheid en vermoeidheid, waardoor alledaagse activiteiten zoals traplopen en boodschappen doen uitdagend worden. 

* Nog niet gepubliceerd; Scherpenzeel, A., Schackmann, L., Cariot, L., (2024). Longmonitor jaarrapport 2024. Utrecht: Nivel.