Nederlanders onvoldoende beschermd tegen gezondheidsschade door industrie
De uitstoot van schadelijke stoffen door de Nederlandse industrie veroorzaakt jaarlijks minstens 7 miljard euro aan maatschappelijke schade. Dat blijkt uit nieuw onderzoek dat Natuur & Milieu – samen met o.a. Longfonds – aanbood aan de Tweede Kamer.
Uitstoot zeer schadelijk
Productieprocessen van de industrie in Nederland stoten schadelijke stoffen uit die de lucht, het water en de bodem vervuilen. Natuur & Milieu stelt in haar rapport 'Schade aan de leefomgeving
door de Nederlandse industrie' vast dat zelfs wanneer bedrijven zich aan de vergunning houden, de uitstoot vaak toch nog zeer schadelijk is.
Een rapport van de Inspectie Leefomgeving en Transport benadrukt de noodzaak om de vergunningverlening te herzien, omdat de huidige regels onvoldoende waarborgen bieden voor de gezondheid van omwonenden. Ook de Onderzoeksraad voor de Veiligheid komt tot een vergelijkbare conclusie: het huidige systeem van vergunningen, toezicht en handhaving (VTH) biedt nog altijd onvoldoende bescherming tegen gezondheidsrisico’s.
Aanbieding rapport aan Tweede Kamer
Op 22 april overhandigde Natuur & Milieu het rapport over de schade aan de leefomgeving aan leden van de Tweede Kamer, samen met KWF Kankerbestrijding, MVO Nederland, omwonendenorganisatie Gezondheidop1 en Longfonds. Gezamenlijk riepen we de overheid op om Nederlanders beter te beschermen.
Beeld: afbeelding op rapport Natuur & Milieu
Hogere zorgkosten door longziekten
Natuur & Milieu rekende het bedrag van 7 miljard euro uit met gegevens van de Emissieregistratie en het handboek milieuprijzen van CE Delft. Het gaat om onder andere om stikstofoxiden en fijnstof die schadelijk zijn voor de longen.
Voor Longfonds de reden om zich aan te sluiten bij de aanbieding van het rapport. De inademing van deze stoffen draagt namelijk bij aan de ontwikkeling van longziekten, zoals astma, COPD en longkanker. Dit leidt onder meer tot hogere zorgkosten. De inschatting van het onderzoek is nog voorzichtig. De kennis over de schadelijkheid van stoffen is nog beperkt en bijvoorbeeld PFAS zijn niet meegenomen. Bovendien is een deel van de bedrijven niet volledig transparant over hun uitstoot. De werkelijke schade ligt naar verwachting dus nog hoger dan de 7 miljard.
Oproep aanscherping van beleid
Het huidige overheidsbeleid houdt te weinig rekening met de maatschappelijke kosten van industriële uitstoot, concluderen de onderzoekers. De samenleving wordt eigenlijk driedubbel geraakt: onze gezondheid wordt geschaad, onze leefomgeving vervuild, én we dragen zelf de kosten daarvan. We hebben hoge kosten voor de gezondheidszorg, verlies van biodiversiteit en schade aan het milieu die voorkómen zouden kunnen worden.
Als maatschappelijke organisaties roepen we politici daarom gezamenlijk op tot het beter beschermen van Nederlanders. Dit kan door:
- Prioriteit te geven aan gezondheid.
- Scherpere normen voor emissies in te stellen.
- Het VTH-stelsel te versterken door de capaciteit en onafhankelijkheid van omgevingsdiensten en de regie van het Rijk te vergroten.
- Vervuiling te belasten, bijvoorbeeld via emissieheffingen.
- De monitoring van uitstoot van stoffen te verbeteren.
Met deze maatregelen wordt een gezondere leefomgeving gerealiseerd.
‘Wij vinden het erg belangrijk dat mensen die in de buurt wonen van industrie ook kunnen rekenen op een gezonde leefomgeving met gezonde lucht. Daarom sluiten wij ons aan bij de oproep aan de overheid om Nederlanders beter te beschermen tegen de gezondheidsschade door de industrie.’
Draagvlak onder Nederlanders is hoog
Er blijkt ook draagvlak te zijn voor maatregelen de gezondheid van Nederlanders beschermen tegen de schadelijke uitstoot van industrie:
- 86% van de Nederlanders vindt het belangrijk dat schadelijke uitstoot door industrie wordt tegengegaan.
- 84% van de Nederlanders vindt dat bij het uitgeven van vergunningen het effect op de gezondheid van omwonenden zwaar moet worden meegewogen.
- 80% van de Nederlanders vindt dat vervuilende industrie belasting moet betalen over haar uitstoot.
Voor meer draagvlakcijfers zie: Longfonds Factsheet Gezonde Lucht 2024_DEF.pdf
