Een gezonde leefomgeving voor gezonde longen

Luchtvervuiling zorgt in Nederland voor jaarlijks 12.000 vroegtijdige sterfgevallen. Bij 20% van de kinderen met astma wordt hun ziekte veroorzaakt door luchtvervuiling. Luchtvervuiling komt zelfs bij ongeboren kinderen terecht en kan hun ontwikkeling bemoeilijken. Daarnaast veroorzaakt en verergert luchtvervuiling longziekten. 

Waarom investeren in een gezonde leefomgeving?

• 1. De zorgkosten zijn zorgwekkend hoog. Door de luchtkwaliteit te verbeteren, kan er (preventief) veel winst behaald worden. 

  Ongezonde lucht maakt mensen ziek. De Wereldgezondheidsorganisatie noemt luchtvervuiling de grootste milieubedreiging voor de gezondheid. Dat kost onze maatschappij heel veel geld. Zo is berekend dat de gezondheidsschade door luchtvervuiling minimaal €4 miljard en maximaal enkele tientallen miljarden per jaar bedraagt. Preventie van longziekten is daarmee essentieel voor de houdbaarheid van de gezondheidszorg.

• 2. Iedereen heeft recht op een gezonde leefomgeving. Luchtkwaliteit is daarvan een belangrijk onderdeel. 

  Longfonds pleit voor gelijke kansen voor iedereen en mensen met een longziekte in het bijzonder. Het moet niet uitmaken waar je woont, iedereen moet ongeacht zijn of haar woonplaats gezonde lucht in kunnen ademen. Dat geldt voor thuis, op het werk en op school. Een gezonde leefomgeving met goede luchtkwaliteit is belangrijk voor preventie van longziekten en een weerbare, gezonde samenleving met gelijke kansen.  

• 3. De klimaatcrisis is ook een gezondheidscrisis. Integraal beleid is nodig voor snellere en grotere gezondheidswinst. 

  Luchtvervuiling en klimaatverandering hangen sterk met elkaar samen: luchtvervuiling draagt bij aan klimaatverandering, en klimaatverandering vergroot op haar beurt weer het risico op luchtvervuiling. Zo ontstaat er een ziekmakende vicieuze cirkel, waarvan beide aspecten een negatieve impact hebben op (long)gezondheid. Daarom is het belangrijk om milieu-, klimaat- en gezondheidsvraagstukken integraal te benaderen.  

Concreet vragen we aan politieke partijen:  

• Stel ambitieuze gezondheidsdoelen in het luchtkwaliteitsbeleid, zoals: minder kinderen met astma, meer gezonde levensjaren en een verbeterde kwaliteit van leven voor iedereen.  
• Neem de aangescherpte WHO-advieswaarden voor luchtkwaliteit van 2021 als uitgangspunt in luchtkwaliteitsbeleid (in plaats van de huidige, verouderde advieswaarden uit 2005).  
• Stel gemeenten verplicht het Schone Lucht Akkoord (SLA) te ondertekenen en zich te houden aan de uitvoeringsagenda. Nu is slechts 31% (!) van de gemeenten aangesloten bij het SLA. 
• Richt toekomstig beleid voor luchtkwaliteits-, klimaat-, milieu- en gezondheidsvraagstukken integraal in en voeg gezondheidsvoorwaarden toe. Houd bij beleidsontwikkeling rekening met de negatieve gevolgen van uitstoot door industrie, intensieve veeteelt, mobiliteit en energie op de volksgezondheid.
• Zet in op het uitfaseren van houtstook. Door houtrook in hun omgeving zijn mensen meer kortademig en hebben mensen met luchtwegklachten een hoger medicijngebruik.
• Leg extra focus op het tegengaan van luchtvervuiling in gebieden rondom zware industrie, in regio’s waar veel verkeer is, in de buurt van vliegvelden en havens, en bij intensieve veehouderij.

Het maatschappelijk draagvlak om tot actie over te gaan is groot: 75% van de Nederlanders vindt het belangrijk dat de luchtkwaliteit in Nederland verbetert. Bron: Factsheet Gezonde Lucht.

Ook inzetten op zorg en onderzoek  

Een gezonde luchtkwaliteit en het oplossen van de klimaatcrisis vragen tijd. Die tijd hebben we niet als het gaat om het behandelen van mensen met longziekten. Longfonds wil voorkomen dat een stijgend aantal mensen een longziekte krijgt. Longfonds streeft naar minder sterfte, minder ziekte en een betere kwaliteit van leven voor mensen met een longziekte. Met wetenschappelijk onderzoek en goede, toekomstbestendige zorg willen we winst behalen voor mensen met een longziekte, nu en in de toekomst, zodat ook zij kunnen blijven deelnemen aan de maatschappij.

Concreet vragen we de politieke partijen:

• Zet in op vroegopsporing van longziekten. Daarmee voorkomen we extra ziektelast en verbetert de kwaliteit van leven. Op tijd erbij is kwaliteit erbij.  
• Verminder de impact van longziekten door samen met Longfonds, het Nederlands longonderzoeksveld, en de beste internationale onderzoekers te investeren in kansrijk en vernieuwend onderzoek. 
• Zet in op het opschalen van bewezen effectieve digitale toepassingen, zoals monitoring en gegevensuitwisseling, zodat meer mensen met een longziekte zelf regie kunnen nemen. 

Kortom

Longfonds pleit ervoor dat politieke partijen zich actief inzetten voor het verbeteren van de luchtkwaliteit, een gezonde leefomgeving én voor goede, toekomstbestendige zorg en wetenschappelijk onderzoek. Dat is van groot belang voor álle inwoners van Nederland, inclusief de 1,2 miljoen mensen met een longziekte. Voor nu, morgen en de toekomst.