‘Wie geeft wat hij heeft, is waard dat hij leeft’

Anderen blij maken

Mensen om wie Elly Fromberg gedurende haar 95-jarige leven gaf, kregen altijd een zelfgemaakte wenskaart voor hun verjaardag of met kerst. Als je honden leuk vond, tekende ze een hondentafereel en als je van katten hield, kreeg je een getekende kat met een lief woordje. Elly vond het heerlijk om anderen blij te maken en iets voor ze te kunnen betekenen. 



Paraplu tegen astma

Hoewel de ziekte de loop van haar leven grotendeels bepaalde, mopperde ze zelden. Ze probeerde er het beste van te maken. Toen ze jong was, waren haar ouders voor schonere lucht naar Friesland verhuisd. Als het er waaide, hield haar moeder een paraplu voor Elly’s gezicht, zodat ze geen astma-aanval zou krijgen. Op school was ze soms het mikpunt van spot. Het deerde haar niet. Wat anderen vonden, moesten zij weten. Wisten zij veel. Zij hadden geen astma. 



Geen reizen maar toch vier talen vloeiend

Na een aantal jaren keerde het gezin terug naar Den Haag. Elly zou er de rest van haar leven blijven wonen. Op haar werk bracht ze het tot directiesecretaresse. Ze sprak vier talen vloeiend en regelde zakenreizen voor het management. Zelf reisde ze vrijwel nooit. Daarvoor was ze te benauwd. Het tochtje van haar leunstoel naar de voordeur was voor haar soms al uitputtender dan een marathon voor een hardloper. Haar wereld was klein en werd, naarmate de jaren verstreken, steeds kleiner. Ze tekende graag en kwam vaak bij buurvriendin Agnes over de vloer. Met neef Wim dronk ze wekelijks een kopje koffie. Dan spraken ze over wereldse zaken en over de dochter van Tiny en Wim. 

Geen astma meer bij kinderen

Toen het moment kwam om haar testament op te maken, nam ze Wim in vertrouwen. Ze wilde haar vermogen nalaten aan Longfonds en Wim tot executeur benoemen. Wim stemde er meteen mee in. Daar was ze blij om. Het was haar vurige wens dat kinderen in de toekomst geen astma meer krijgen. Ze had van haar leven genoten, maar gunde niemand wat zij had meegemaakt. Ze wist als geen ander wat de ziekte lichamelijk en psychisch met een kind doet. 



Overal puffertjes

Haar laatste dagen bracht Elly door in het hospice, met Wim en zijn vrouw Tiny aan haar zijde. Het was goed zoals het was. Alles was geregeld. Elly had rust. Bij de afwikkeling van de erfenis vond Wim overal puffertjes in haar huis, op de gekste plekken: in jassen, tassen en de kleinste laatjes. Haar ziekte had 95 jaar lang diepe sporen getrokken. Ze was gesloopt, zei Wim. Daarom mogen kinderen geen astma meer krijgen, had Elly gezegd. Kinderen moeten vrij zijn en vrij kunnen ademen en alleen maar leuke dingen kunnen doen. Die boodschap gaf ze Longfonds mee. Astma moet de wereld uit. Die herinnering houden wij graag levend.



Dank je wel, lieve Elly.