Steun van omgeving essentieel bij stoppen met roken

Onderzoek* toont aan dat steun en begrip van de omgeving van de roker een belangrijke rol spelen bij het stopproces. Alleen gebeurt dit nu nog onvoldoende. In plaats van een reactie als 'eerst zien dan geloven' is het beter om een stopper aan te blijven moedigen. Ook wanneer het niet meteen lukt.

Anja en kleindochter Nikki aan tafel

Gemiddeld heeft een roker zes pogingen nodig om van zijn of haar rookverslaving af te komen. Dit aantal wordt vaak onderschat door de omgeving.

Eerst zien, dan geloven

De meeste rokers willen graag van hun rookverslaving af, maar iedere roker weet ook hoe lastig dit is. Steun uit de omgeving, van partners, kinderen, vrienden en collega's, kan hierbij van onschatbare waarde zijn. Recent onderzoek laat zien dat de omgeving meestal positief op een stoppoging reageert, maar 87% denkt ook 'eerst zien, dan geloven'.

Volgens stoppen-met-roken coach Patricia van Rossum kan deze onbewuste houding een negatieve invloed hebben op de motivatie van de stopper. 'De steun waar stoppers juist behoefte aan hebben, zit in kleine gebaren zoals vragen hoe het gaat en zeggen dat je vertrouwen hebt. Streng zijn of boos worden heeft geen zin.'
 

Gemiddeld zes stoppogingen nodig

Meer dan 7 op de 10 rokers vertelt aan hun naasten dat ze gaan stoppen, maar slechts een kwart vraagt daarbij hun hulp. De overige stoppers (25%) houden hun goede voornemen voor zichzelf omdat ze onzeker zijn of het wel lukt, om zich in te dekken voor mislukking of om de druk om te moeten slagen te vermijden.

Als het stoppen mislukt, brengt nog maar de helft van de stoppers de omgeving op de hoogte van een nieuwe poging, terwijl juist dan de steun van de omgeving van cruciaal belang is. De belangrijkste reden om het niet te vertellen is gebrek aan zelfvertrouwen. Niet-rokers onderschatten het aantal stoppogingen en denken dat er 3 of 4 nodig zijn, terwijl het gemiddelde op 6 ligt.

'Blijf aanmoedigen'

Als een stopper toch weer begint te roken, roept dat vaak teleurstelling, frustratie en verdriet op bij de omgeving. Longfonds directeur Károly Illy, medebestuurder Gezondheidsfondsen voor rookvrij, een samenwerking tussen Longfonds, Hartstichting en KWF, benadrukt het belang om de stopper net zo lang te blijven steunen tot het lukt: 'Blijf de stopper vooral aanmoedigen want iedere stoppoging brengt de stopper een stap dichterbij het moment om voorgoed gestopt te zijn. Dat is een knappe prestatie die ook nog eens veel gezondheidswinst oplevert, voor zowel de stopper als voor de omgeving.'

*Onderzoek Beleving stoppen met roken

Dit onderzoek (november 2023) is uitgevoerd door Verian (voorheen Kantar Public) in opdracht van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij onder 2.122 Nederlanders van 18 jaar en ouder die ervaring hebben met stoppogingen (rokers die willen stoppen met roken, ex-rokers en niet-rokers waar mensen in de omgeving hebben aangegeven te willen stoppen met roken).

Anja op de bank

Stopper Anja vraagt begrip

'Ik schaam me dat ik jullie in de rook heb laten zitten.' Anja voert open en kwetsbare gesprekken met haar omgeving over haar stopproces. Met hulp van haar kleindochter, dochter, buurman en beste vriendin zet ze door om van haar rookverslaving af te komen.

Bekijk de video's