Luchtkwaliteit in het nieuws
De luchtkwaliteit in Nederland is de laatste tijd veel in het nieuws. En daar zij we blij mee. Want hoe meer aandacht voor ongezonde lucht, hoe meer bewustwording over luchtvervuiling en hoe sneller de politiek in beweging komt. We kunnen niet achteroverleunen!
Media-aandacht
Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) heeft onlangs een rapportage gepubliceerd over de verwachte uitstoot van luchtverontreinigende stoffen. Daaruit blijkt dat de lucht in Nederland de afgelopen decennia een stuk gezonder is geworden, maar dat we er zeker nog niet zijn. NRC kopte: 'Slechts zeven landen wereldwijd voldoen aan de richtlijnen voor schone lucht' (*). Voor de duidelijkheid: daar hoort Nederland niet bij!
Ook gemeenten en provincies hebben gezamenlijk een position paper geschreven waarin ze aan de bel trekken over het luchtkwaliteitsbeleid. ‘Luchtkwaliteit verbetert iets, maar in veel gemeenten nog altijd ver boven de adviesnorm van de WHO' , zo kopte ook de Volkskrant (*).
En diverse landelijke én regionale media schreven over de uitzending van Pointer over ongezonde lucht in Nederland en wat dat betekent voor mensen met een longziekte. Want hoe schokkend is het dat de lucht nagenoeg overal in Nederland ongezond is!
Verkeer steeds schoner
Het PBL heeft onderzocht wat de verwachte uitstoot van onder andere stikstofoxiden (NOx) en fijnstof (PM2,5) is voor de komende jaren. Dit zijn stoffen die een grote rol spelen bij luchtvervuiling.
Voor beide stoffen voorspelt het PBL dat de dalende trend de komende jaren zal doorzetten. Bij stikstofoxiden komt dat vooral doordat het verkeer steeds schoner wordt. Fijnstof is vooral afgenomen doordat er roetfilters op auto’s zijn geplaatst. Dit kan de komende jaren nog verder afnemen als het gebruik van houtkachels in huishoudens afneemt. Met de nadruk op áls, want het tegengaan van houtstook verloopt niet echt voorspoedig. Hoewel ook daarvoor steeds meer gemeenten in actie komen.
Niet achteroverleunen
Of de in Nederland gestelde ambitie voor houtstook behaald gaat worden, blijft dan ook onzeker. Dit geldt ook voor industrie en scheepvaart. We kunnen dus niet rustig achterover gaan leunen en wachten tot de lucht vanzelf gezond wordt. Het AD verwoordde het zo: 'Schonere lucht ‘heel mooi nieuws’, maar er staat ons nog een uitdaging te wachten' (*). Het is belangrijk dat we aan de politiek laten horen dat we vóór maatregelen zijn die onze lucht gezonder maken.
Scherpere Europese normen
Vorig jaar is de Europese Luchtkwaliteitsrichtlijn herzien. Dit betekent dat alle Europese landen in 2030 moeten voldoen aan aangescherpte normen voor stikstofdioxide en fijnstof. De Vereniging voor Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Interprovinciaal Overleg (IPO) hebben samen de position paper Luchtkwaliteitsrichtlijn en Richtlijn Industriële Emissies gepubliceerd. Daarin roepen zij de landelijke overheid op om gemeentes en provincies te ondersteunen bij het voldoen aan de aangescherpte normen.
Samenwerkingsprogramma luchtkwaliteit
Zo pleiten de VNG en IPO voor een nationaal samenwerkingsprogramma luchtkwaliteit, om te zorgen voor een stevige aanpak van uitstootbronnen en goede samenwerking tussen verschillende bestuurslagen. Kortom, ze laten weten dat ze het niet alleen kunnen. En daarin hebben ze natuurlijk gelijk. Daarom pleit ook Longfonds voor een snelle implementatie van de Europese richtlijnen bij de Tweede Kamer.
Routekaart voor verbeteren luchtkwaliteit
De VNG en het IPO vinden ook dat er een routekaart moet komen, zodat het duidelijk is welke stappen en maatregelen genomen moeten worden om de nieuwe Europese normen zo snel mogelijk te halen, vooral in gebieden die erg achter lopen. Dit zijn voornamelijk stedelijke gebieden, waar veel woningbouw nodig is.
En juist deze woningbouw komt in de knel doordat de luchtkwaliteit niet goed is. Ook dat was in het nieuws. Trouw kopte: 'Ook luchtkwaliteit kan vergunningen in de weg staan, vrezen provincies en gemeenten' (*). Door in andere sectoren – zoals verkeer en industrie – maatregelen te nemen die de luchtkwaliteit verbeteren, kan de woningbouw juist meer lucht krijgen.
Op de vlucht voor luchtvervuiling
Eelke Hase-Kischemöller uit Maasluis weet als geen ander hoe belangrijk gezonde lucht is. Zij heeft ernstig astma en ondervindt dagelijks overlast van de vieze lucht uit Pernis. In de uitzending van Pointer (23 februari) over de luchtvervuiling in de omgeving Rijnmond vertelt Eelke over de impact op haar leven. Daarnaast komen diverse specialisten aan het woord. Kijk de uitzending terug op de site van Pointer:
Wat vindt Longfonds?
Kortom, luchtkwaliteit was veel in het nieuws en terecht. We zijn blij met deze aandacht, maar blijven ons zorgen maken over de ongezonde lucht in Nederland. Daarom blijven we ons inzetten voor een betere luchtkwaliteit. Door te pleiten bij de overheid voor ambitieus luchtkwaliteitsbeleid. En door mensen te inspireren zelf in actie te komen om luchtvervuiling tegen te gaan. Longfonds wil samen op weg naar gezonde longen en gezonde lucht, voor iedereen!
(*) De in dit artikel genoemde links naar landelijke kranten staan achter een betaalmuur.
