Longschade na een aanval beperken of zelfs voorkomen
Na een longaanval bij COPD kunnen de longen beschadigd raken. Die schade kan het lichaam niet altijd meer repareren. Maar een team van onderzoekers van de universiteiten van Utrecht en Groningen hebben een plan waardoor kapotte longblaasjes zich toch weer kunnen herstellen.
Bij COPD gaat de longfunctie langzaam achteruit. Maar na een longaanval ontstaat de meeste schade. Want na een longaanval herstellen de longen niet meer helemaal naar het niveau van ervoor. Wij willen uitzoeken hoe dat komt. In het tweede deel van ons onderzoek willen we ook kijken of we met medicijnen de longblaasjes kunnen helpen om schade na een longaanval te voorkomen of te zorgen voor beter herstel.
Extra zetje
Daarvoor lokken de onderzoekers longaanvallen uit bij muizen. Natuurlijk doen we liever geen onderzoek op dieren. Maar we moeten weten hoe, waar en wanneer het herstel van de longblaasjes plaatsvindt na een longaanval. Dan kunnen we heel precies medicijnen ontwikkelen die het herstel een extra zetje geven. Bij muizen kunnen we goed zien wat er in de longen én in de rest van het lichaam gebeurt. Dat kan niet met onderzoek op cellen in het laboratorium. Wel vergelijken we de uitkomsten met wat er in de cellen gebeurt en bij mensen. Als de uitkomsten straks hetzelfde zijn, hoeven wetenschappers voor dit onderwerp dan geen onderzoek meer te doen op dieren.
Routes verkennen
Voor de vergelijking hebben de onderzoekers spuug en neusslijm verzameld van mensen met COPD. Daarvoor moesten mensen naar het ziekenhuis komen. Tijdens een longaanval en op een moment dat de COPD normaal is. Nu gaan we kijken en vergelijken: welke cellen, eiwitten en genen zijn betrokken? En hoe zetten zij de kettingreactie in gang die leidt tot herstel na de longaanval? Zo’n kettingreactie, waarbij cellen signalen aan elkaar doorgeven om een proces in gang te zetten, noemen we een signaalroute. Wij zoeken uit hoe de signaalroute van longherstel werkt. Dan kunnen we met medicijnen die route extra helpen. Ook hopen we te zien hoe ontsteking zorgt voor schade na een longaanval. Die route kunnen we dan juist blokkeren.
Medicijnen als hulpje
Medicijnen kunnen helpen bij het blokkeren of stimuleren van signaalroutes. In het tweede deel van het onderzoek testen de onderzoekers verschillende geneesmiddelen voor longherstel na een longaanval. Van één medicijn weten we al dat het de signaalroute kan beïnvloeden bij darmontsteking. We gaan testen of dit ook zo werkt voor longherstel. Verder verwachten we dat er uit het eerste deel van het onderzoek nog meer routes komen. Zo kunnen we straks minimaal twee of drie medicijnen testen. Eerst op dieren. En met een beetje geluk over drie tot vijf jaar kunnen we ook bij mensen met COPD testen of de medicijnen goed werken.
Gegevens over het onderzoek
- Thema: Onderzoek naar COPD
- Looptijd: 01-12-2023 tot 01-09-2026
- Soort subsidie: Longaanval gerelateerd onderzoek
- Bedrag: 250.000 euro
- Onderzoeker: Universiteit Utrecht en Rijksuniversiteit Groningen