Wat adem ik in?

Hoe kleiner, hoe schadelijker

De belangrijkste manier waarop luchtvervuiling het lichaam binnenkomt, is via de longen. Fijnstof bestaat uit deeltjes van verschillende grootte en samenstelling. Ultrafijnstof en roet zijn het meest schadelijk voor de gezondheid. Deze dringen het makkelijkst door tot diep in de longen, blijven daar zitten en richten schade aan. Dit is een gevaar voor gezonde en ongezonde longen. Ze dringen door tot in de bloedbaan waardoor je gevaar loopt op hart- en vaatziekten en dementie.

Welke stoffen adem ik in?

• Fijnstof

  Fijnstof is een verzamelnaam voor alle zwevende deeltjes die kleiner zijn dan tien micrometer, dit wordt aangeduid met PM10. Ter vergelijking: één hoofdhaar is ruim vijf keer groter! Fijnstof wordt onderverdeeld in verschillende maten: de meest voorkomende zijn PM10, PM2,5 en PM0,1. Hoe kleiner het getal, hoe kleiner de stofdeeltjes en hoe dieper ze in je longen kunnen doordringen en schade kunnen veroorzaken. Het kleinste fijnstof (ultrafijnstof) komt zelfs in je bloedbaan terecht en kan voor hart- en vaatziekten zorgen. 

• Stikstofoxiden

  Stikstof is een onzichtbaar en geurloos gas dat op zichzelf niet schadelijk is. In de lucht kan het zich ontwikkelen tot stikstofoxiden (NO en NO2) en ammoniak (NH3). Die stoffen zijn wel ongezond én ze kunnen fijnstof vormen in de lucht (secundair fijnstof). Stikstofoxiden ontstaan vooral door verkeer en industrie. Ammoniak komt vooral van dieren in de veeteelt. 

• Ozon

  Ozon is een gas en wordt onder invloed van zonlicht gevormd uit andere vervuilende stoffen. Hoge concentraties ozon zien we vooral in de zomer op zonnige, windstille dagen. De hoeveelheid ozon loopt gedurende de dag op. Ozon kan irritatie van keel, neus en ogen, hoesten, pijn op de borst, kortademigheid, hoofdpijn, misselijkheid en duizeligheid veroorzaken. 

• Smog

  Bij smog is er gedurende enkele uren of dagen sprake van hoge concentraties luchtvervuiling. In de winter zorgt vooral luchtvervuiling van fijnstof voor smog. In de zomer zijn het vooral stikstofoxiden die door het zonlicht zijn omgezet in ozon. 

  Smog kan nadelige gevolgen hebben voor de gezondheid. In Nederland geeft het RIVM bij hoge concentraties een smogalarm af. Het is dan voor iedereen verstandig om rustig aan te doen om klachten door luchtvervuiling te voorkomen. Ook is het verstandig om bij smog inspanning in de buitenlucht te vermijden, want de kans is groot dat dit tot klachten leidt. 

  Heb je snel klachten door luchtvervuiling? Luister dan extra goed naar je lichaam, blijf eventueel binnen en houdt uit voorzorg medicatie bij de hand. 

• Roet

  Roet is een bijzondere vorm van fijnstof. Het wordt uitgestoten door onvolledige verbranding, bijvoorbeeld van wegverkeer of houtkachels. Alle fijnstof is schadelijk voor de gezondheid, maar van roet en ultrafijnstof is de invloed het grootst. 

• CO2

  Koolstofdioxide of CO2 is een stof die bekend is uit de discussie over opwarming van de aarde en klimaatproblemen. Voor de gezondheid is CO2 pas een risico bij extreem hoge concentraties, zoals bij een brand.