Ander werk

Door COPD kan ik mijn werk in het verzorgingshuis niet meer doen. Wat zijn de mogelijkheden?

Robbert Janssen, loopbaanadviseur bij Centrum Chronisch Ziek & Werk: ‘Allereerst kun je het best contact zoeken met een bedrijfsarts. Hij is er voor jou en voor je werkgever. Wees niet bang om aan te geven wat het probleem is; hij heeft een geheimhoudingsplicht. Als blijkt dat je je werk niet meer kunt doen, komt er een arbeidsdeskundige in beeld. Samen met jou bekijkt deze wat jouw mogelijkheden zijn. Werk je in een klein bedrijf, dan is de kans groot dat je er niet kunt blijven omdat er weinig andere werkzaamheden zijn. Werk je in een grotere organisatie, zoals een verzorgingshuis, dan is de kans groter. In je eerste ziektejaar wordt gekeken wat er mogelijk is binnen het bedrijf. Denk aan aanpassingen op de werkplek of een andere functie. Lukt dat niet, dan kijkt de arbeidsdeskundige in het tweede ziektejaar of er in een ander bedrijf iets mogelijk is.’

Waar moet ik aan denken als het gaat over aanpassingen op het werk?

‘Soms kun je met een kleine aanpassing toch je werk blijven doen. Dat kan gaan om een aangepaste stoel, een hulpmiddel bij het tillen, vaker een korte pauze nemen, een aangepast werktempo of andere werktijden.’ Een tip: verlaag in ieder geval niet het aantal uren op je contract. Als je later alsnog een uitkering aanvraagt, is deze gebaseerd op het laatst verdiende loon.

Ik moet afscheid nemen van mijn huidige werk. Hoe heftig is dat?

‘Dit is vaak een van de moeilijkste periodes uit iemands leven. Samen met een begeleider/coach kun je nieuwe talenten gaan ontdekken. Zo zag ik een longpatiënt die als schilder niet meer tegen de reuk van verf kon en zich omschoolde tot beveiliger. En een elektricien met reuma ging als zelfstandige aan de slag. Hij werkte op de momenten dat hij genoeg energie had.’

Na twee jaar ziekte komt de arbeidsongeschiktheidsverzekering in beeld. Hoe werkt dat precies?

‘De eerste twee jaar betaalt jouw werkgever je loon door. Als je een ziektewetuitkering hebt ontvangen, stopt die nu ook. Je werkgever schrijft een re-integratieverslag. In dit verslag moet staan wat hij gedaan heeft om je (deels) aan het werk te houden. Is er ander werk aangeboden binnen het bedrijf? Zijn er aanpassingen gedaan? Is er gekeken naar een mogelijkheid elders? Om te beoordelen of je arbeidsongeschikt bent, zal een verzekeringsarts dit re-integratieverslag bekijken. Ook kijkt hij naar je klachten en naar wat je nog wél kunt. Kun je niet meer werken en ook in de toekomst niet, dan ben je volledig arbeidsongeschikt. Zijn er nog wel mogelijkheden, dan ben je gedeeltelijk arbeidsongeschikt, en krijg je een gesprek met een arbeidsdeskundige.’

Hoe bepaalt zo iemand in welke mate ik arbeidsongeschikt ben?

‘Hierbij gaat het niet om hoeveel uren iemand nog kan werken maar om het salaris’, legt Janssen uit. ‘Met een computerprogramma zoekt de arbeidsdeskundige naar functies die bij jouw belastbaarheid passen. Hij kijkt daarvoor naar je opleiding, je huidige baan en de mogelijkheden en beperkingen die je nu hebt. Het gemiddelde salaris voor deze functies vergelijkt hij met jouw laatstverdiende salaris. Een voorbeeld: je verdient nu 2000 euro, het gemiddelde salaris van de toekomstige functies is 1000 euro. Dat betekent dat je 1000 euro minder gaat verdienen, de helft. En dus word je voor vijftig procent arbeidsongeschikt verklaard.’

Ik wil me laten omscholen. Is dat makkelijk te regelen?

‘Het is vaak moeilijker dan je zou denken. Het kan een werknemer veel energie kosten om een nieuwe opleiding te volgen. Vaak heeft iemand die energie nog niet. Het ziekteproces, de situatie op het werk en het privéleven, dat is al heel veel.’ Is de energie er na verloop van tijd weer wel, dan kan het alsnog lastig zijn om een omscholing voor elkaar te krijgen. Want wil je tijdens de eerste twee ziektejaren een opleiding volgen, dan moet de werkgever deze betalen. Janssen: ‘Hoe groter het bedrijf, hoe meer budget, hoe groter de kansen. Heb je een uitkering, dan kun je het via het UWV proberen. Die instantie wil wel goede redenen voor de omscholing zien én eist vaak een baangarantie. Het helpt als je iets zoekt in een sector waar een tekort aan personeel is, zoals het onderwijs.’

Tips & adviezen

• Blijf je ontwikkelen, wat er ook gebeurt. Zo blijf je interessant voor verschillende soorten werkgevers. Maak op je werk dus gebruik van cursussen of een scholingsbudget.
• Probeer het zoeken van ander werk als een ontdekkingstocht te zien.
• Er komt veel op je af als je blijvend ziek bent. Zoek hulp bij een arbeidsdeskundige binnen je organisatie of bij het UWV. Deze weet alles over uitkeringen, regelingen, rechten en plichten.
• Het Centrum Chronisch Ziek en Werk werkt met ervaringsdeskundigen. Zij weten precies hoe het is om in jouw situatie te zitten en helpen je om je werkende leven weer op te starten.

Wil je als ervaringsdeskundige opgeleid en begeleid worden? Kijk op centrumchronischziekenwerk.nl.

 

Tekst: Mariëlle van Bussel

Dit artikel heeft in LONGWIJZER gestaan. Meer van dit soort artikelen lezen? Vraag het magazine hieronder gratis aan.